Περίπου
269.000 τόνοι πλαστικών πλέουν στους ωκεανούς της Γης και τους «πνίγουν»,
σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων.
Όμως η
ρύπανση, που διαφέρει από περιοχή, δεν αφορά μόνο πλαστικές σακούλες,
μπουκάλια, παιγνίδια, κουβάδες, σύνεργα ψαρέματος και οτιδήποτε άλλο από
πλαστικό μπορεί κανείς να φανταστεί. Σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό (92% του συνόλου)
αφορά τα μικροπλαστικά, δηλαδή τα μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που πλέουν
στα νερά των θαλασσών και δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι, γι' αυτό, άλλωστε, είναι
δύσκολη μια εκτίμηση για το συνολικό βάρος τους.
Οι ερευνητές
από έξι χώρες, με επικεφαλής τον Μάρκους Έρικσεν του Ινστιτούτου «5 Gyres» της
Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό PLoS One, σύμφωνα με
το πρακτορείο Ρόιτερς, τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το «Nature», ανέλυσαν
στοιχεία από 24 θαλάσσιες αποστολές που έγιναν την περίοδο 2007 - 2013 ανά τον
κόσμο (και στην Μεσόγειο θάλασσα).
Οι
επιστήμονες -με βάση την ανάλυση των δειγμάτων που συνέλλεξαν- υπολογίζουν ότι
στους ωκεανούς κυκλοφορούν συνολικά τουλάχιστον 5,25 τρισεκατομμύρια σωματίδια
πλαστικού, μικρά όσο μια κόκκος άμμου, τα οποία -μαζί με τα μεγαλύτερα
πλαστικά- ζυγίζουν σχεδόν 269.000 τόνους. Τα μεγαλύτερα πλαστικά, που είναι
ορατά με το μάτι, υπάρχουν κυρίως κοντά στις ακτές, ενώ σταδιακά αποσυντίθενται
-από τον ήλιο, τα κύματα και τα δαγκώματα των ψαριών- σε μικροπλαστικά, τα
οποία αφθονούν στις πιο απομακρυσμένες περιοχές των ωκεανών.
Η πλαστική
ρύπανση είναι υπεύθυνη για πολλούς θανάτους θαλασσίων οργανισμών κάθε χρόνο.
Ανάλογα με το είδος των πλαστικών, κάποια κάθονται στο λαιμό των ψαριών και τα
πνίγουν, ενώ άλλα, όπως τα άχρηστα δίχτυα, μπλέκουν κυριολεκτικά στα «δίχτυα»
τους και σκοτώνουν ουκ ολίγα άτυχα δελφίνια, χελώνες και άλλα ζώα. Επιπλέον, τα
πλαστικά που τρώγονται από τα ψάρια και περιέχουν διάφορες επικίνδυνες χημικές
ουσίες και τοξικά υλικά, εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα και, όχι σπάνια,
επιστρέφουν στους ανθρώπους - για να τους «εκδικηθούν».
Τα πλαστικά,
σύμφωνα με τους ερευνητές, καταλήγουν στις θάλασσες κυρίως με τρεις τρόπους:
μεταφέρονται από τα ποτάμια που χύνονται στις θάλασσες, πετιούνται από τους
ανθρώπους που ζουν σε παράκτιες περιοχές, καθώς και από τα πλοία που
ταξιδεύουν. Σε μερικές περιοχές των ωκεανών, λόγω των ρευμάτων, έχουν
συγκεντρωθεί τεράστιες νησίδες πλαστικών, πραγματικές «χωματερές» που
επιπλέουν.
Αν και η
εκτιμώμενη ποσότητα πλαστικών στους ωκεανούς φαίνεται μεγάλη, στην
πραγματικότητα, όπως δήλωσε ο θαλάσσιος βιολόγος Χανκ Κάρσον, είναι μικρότερη
της αναμενομένης, λιγότερη από το 1% της παγκόσμιας παραγωγής πλαστικών. Το
γεγονός αυτό εγείρει το ερώτημα πού βρίσκονται όλα τα υπόλοιπα πλαστικά. Πολλές
πιθανές εξηγήσεις έχουν προταθεί, όπως ότι τα πλαστικά γίνονται σιγά-σιγά
υπερβολικά μικρά, ότι τα τρώνε τα βακτήρια, ότι ξεβράζονται στις ακτές, ότι
καταλήγουν στο βυθό, ότι καταλήγουν στα στομάχια των ψαριών (και στα δικά μας)
- ή όλα αυτά μαζί.
