Δευτέρα 27 Μαρτίου 2017

Εμπλοκή με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών

Όνειρο... θερινής νυκτός κινδυνεύει να γίνει η προβλεπόμενη από το μνημόνιο αντικατάσταση των σημερινών αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα με εμπορικές αξίες. Οι δυσκολίες που καταγράφονται από την επιτροπή που έχει συσταθεί στο υπουργείο Οικονομικών φαντάζουν ανυπέρβλητες με αποτέλεσμα το όλο εγχείρημα να βρίσκεται στον αέρα. 

Το κείμενο συμφωνίας για το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα προβλέπει ότι το αργότερο έως το τέλος Ιουνίου του τρέχοντος έτους θα πρέπει να καταργηθεί το υφιστάμενο σύστημα των αντικειμενικών αξιών και στη θέση του καθιερωθεί ένα νέο που θα ορίζει εμπορικές τιμές των ακινήτων ως βάση για τον υπολογισμό των φόρων στην ακίνητη περιουσία. 

Καμία από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι της επιτροπής δεν θεωρείται αξιόπιστη προκειμένου να αποτελέσει τη βάση για τον υπολογισμό εμπορικών τιμών. Ενδεικτικά έχουν συζητηθεί προτάσεις όπως η χρήση του μηνιαίου μισθώματος για τον υπολογισμό της εμπορικής αξίας (200 μηνιαία μισθώματα), η καθιέρωση υποχρεωτικής εκτίμησης της αξίας ακινήτου από ανεξάρτητο εκτιμητή για τις μεταβιβάσεις και η αξιοποίηση στοιχείων διαφόρων βάσεων δεδομένων για τις εμπορικές τιμές (Τράπεζα Ελλάδος, μεσιτικά γραφεία, συμβολαιογράφοι κ.α.). 

Όλες, όμως, οι προτάσεις που έχουν συζητηθεί δεν θεωρούνται αξιόπιστες προκειμένου να αντικατασταθεί το σύστημα των αντικειμενικών αξιών με κάτι καινούριο. Ο κίνδυνος είναι να καθιερωθεί ένα νέο σύστημα που μπορεί να ανοίξει παράθυρο για συναλλαγές κάτω από το τραπέζι κατά τις εκτιμήσεις των ακινήτων, κάτι δηλαδή που εξαλείφθηκε το 1982 με την καθιέρωση των αντικειμενικών αξιών. 

Μπροστά στο αδιέξοδο η αρμόδια επιτροπή ζήτησε τεχνική βοήθεια από τους θεσμούς και πράγματι τέθηκε στη διάθεσή της εμπειρογνώμονας από το εξωτερικό που θα μεταφέρει την εμπειρία από χώρες της Ευρώπης. Σε γενικές γραμμές η φορολόγηση των ακινήτων στο εξωτερικό γίνεται βάση εμπορικών τιμών που υπολογίζονται σε πραγματικό χρόνο από τις μεταβιβάσεις. Στις μεταβιβάσεις πωλητής και αγοραστής δηλώνουν το πραγματικό τίμημα και η επαλήθευσή του είναι αντικείμενο ελέγχου από τις φορολογικές αρχές. Σύστημα αντικειμενικών αξιών ανάλογο με αυτό που υπάρχει στην Ελλάδα απαντάται σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, όπως για παράδειγμα στην Τουρκία. 

Αυτό που δεν αποκλείουν στο υπουργείο Οικονομικών είναι τελικά να ξεπεραστεί προσωρινά το αδιέξοδο με μια νέα οριζόντια μείωση των αντικειμενικών. Σε αυτήν την περίπτωση πρόκειται να μειωθεί η φορολογική επιβάρυνση κατά τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Ωστόσο, θα διατηρηθούν οι στρεβλώσεις με τη σημαντικότερη από αυτές να μην υπολογίζονται οι φόροι των ακινήτων βάση πραγματικών αξιών 

Του Σπύρου Δημητρέλη