Είναι γνωστό ότι η ελληνική οικονομία έχει μεγάλη έλλειψη
κεφαλαίων. Για το 2016 τι περιθώρια υπάρχουν και με πόσα κεφάλαια από το
ΕΣΠΑ εκτιμάτε ότι μπορεί να χρηματοδοτηθεί;
«Η ερώτηση είναι πολύ σημαντική, αφού μόνο με την εξασφάλιση των
απαραίτητων κεφαλαίων μπορούμε να μιλάμε για αντιστροφή του κλίματος της
αποεπένδυσης που οι πολιτικές λιτότητας δημιούργησαν. Οι πόροι που θα
διατεθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2016 ανέρχονται σε
6,75 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6 δισ. αφορούν το συγχρηματοδοτούμενο
σκέλος του ΠΔΕ και τα υπόλοιπα το εθνικό.
Τα κονδύλια αυτά θα πολλαπλασιαστούν από τη μόχλευση που θα προκληθεί
από τη διάθεσή τους στην αγορά. Σε ό,τι αφορά λοιπά ιδιωτικά κεφάλαια, η
χρηματοδότηση από διεθνείς οργανισμούς (ΕΙΒ, EBRD, IBRD κ.ά.), υπό
προϋποθέσεις, μπορεί να φθάσει ως τα 2 δισ. ευρώ.
Είναι προφανές ότι οι πόροι του ΕΣΠΑ σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να
καλύψουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες της αγοράς. Άρα πρέπει να
αναζητηθούν και άλλες πηγές χρηματοδότησης. Τόσο η ανακεφαλαιοποίηση των
τραπεζών και η ομαλοποίηση της χρηματοδότησής τους όσο και η
αναδιάρθρωση του χρέους θα σταθεροποιήσουν περαιτέρω την ελληνική
οικονομία.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχουν επαρκείς πόροι
στον κεντρικό λογαριασμό του ΕΣΠΑ για την κάλυψη των απαιτήσεων
χρηματοδότησης των προγραμμάτων εντός του 2015 που αφορούν την περίοδο
2007-2013, αλλά και για να καλυφθούν οι απαιτήσεις της περιόδου
2014-2020. Ο ρυθμός των πληρωμών έχει σχεδόν τριπλασιαστεί και βαίνει
συνεχώς αυξανόμενος».
Το νέο ΕΣΠΑ, της περιόδου 2014-2020, ποιους κλάδους και ποιες περιφέρειες της χώρας πρόκειται να χρηματοδοτήσει;
«Πλέον έμφαση δίδεται σε τομείς που χαρακτηρίζονται από εξωστρέφεια,
καινοτομία και υψηλή προστιθέμενη αξία. Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία
και τη στρατηγική "έξυπνης εξειδίκευσης", που έχει συμφωνηθεί σε
ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν εντοπιστεί οκτώ βασικοί άξονες για την αλλαγή
του παραγωγικού υποδείγματος:
Αγροδιατροφή, Βιοεπιστήμες - Υγεία - Φάρμακα, Τεχνολογίες πληροφορικής
και επικοινωνιών, Ενέργεια, Περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη, Μεταφορές,
Υλικά - κατασκευές και Τουρισμός - Πολιτισμός - Δημιουργικές
Βιομηχανίες. Ένα δεύτερο νέο στοιχείο είναι ότι εστιάζουμε σε μικρά και
μεσαία έργα υποδομής, και κυρίως στην ενίσχυση ελεύθερων επαγγελματιών
και μικρών επιχειρήσεων».
Τι κεφάλαια έχουν προγραμματιστεί για τη χρηματοδότηση των έργων το 2016;
«Σας ανέφερα ήδη ότι στη νέα προγραμματική περίοδο το κέντρο βάρους του
σχεδιασμού μεταφέρεται στα μεσαία και μικρά έργα. Αυτό βέβαια δεν
σημαίνει ότι δεν θα γίνει κανένα μεγάλο έργο ή ότι θα διακοπούν αυτά που
είναι σε εξέλιξη, κυρίως σε υποδομές. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να
βλέπουμε τα ειδικά χαρακτηριστικά και τη συνέργεια του έργου με τις
στοχεύσεις του ευρύτερου αναπτυξιακού σχεδιασμού. Αρκετές υποδομές θα
γίνουν εντός του ολοκληρωμένου πλαισίου χωρικής συνοχής, που συνιστά μια
νέα αντίληψη προγραμματισμού των έργων και θα ισχύσει στο νέο
αναπτυξιακό πλαίσιο 2014-2020.
Ένα μικρό, μεσαίο ή μεγάλο έργο θα εντάσσεται με ολοκληρωμένο τρόπο σε
μια περιοχή και θα συνδέεται οργανικά και με το αναπτυξιακό προφίλ της
περιοχής αλλά και με άλλα έργα που έγιναν ή γίνονται εντός της, με στόχο
να σταματήσει η πολύ κακή πρακτική της υλοποίησης ασύνδετων έργων
μεταξύ τους».
Πότε θα αρχίσουν να «τρέχουν» τα τέσσερα προγράμματα κατά της
ανεργίας; Για πτυχιούχους ανέργους, νεοφυείς επιχειρήσεις, τουριστικές
επιχειρήσεις και γενικότερα επιχειρήσεις.
«Έχουμε ήδη παρουσιάσει τις προδημοσιεύσεις των προσκλήσεων για αυτές
τις δράσεις. Πρόκειται για μια νέα πρακτική, μέσω της οποίας θέλουμε όχι
μόνο να ενημερώσουμε αλλά και να προετοιμάσουμε το έδαφος για σωστές
κινήσεις.
Μετά τις γιορτές θα δημοσιευθούν οι προσκλήσεις και θα ξεκινήσουν να
"τρέχουν" τα προγράμματα. Για κάποια από αυτά μάλιστα υπάρχει η
δυνατότητα προκαταβολής των πόρων, οπότε η ρευστότητα θα αρχίσει να
διοχετεύεται στην οικονομία μέσα στους επόμενους μήνες».
Η ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας αναδεικνύεται στις κατευθύνσεις του ΕΣΠΑ. Τι προοπτικές ανοίγει και τι μπορεί να πετύχει;
«Αποτελεί μία από τις αιχμές του στρατηγικού μας σχεδίου και της
υλοποίησης από τώρα των θεσμικών και αναπτυξιακών του στόχων, στο
πλαίσιο του παράλληλου προγράμματος.
Με το υπουργείο Εργασίας συνεργαζόμαστε στενά στην προετοιμασία
προσκλήσεων για προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού 57 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τις παρεμβάσεις αυτές που χρηματοδοτούνται από το
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, υπάρχει
ιδιαίτερη πρόβλεψη σε καθένα από τα 13 περιφερειακά επιχειρησιακά
προγράμματα για τη χρηματοδότηση κοινωνικών εγχειρημάτων τοπικού ή
περιφερειακού χαρακτήρα.
Η συνολική δημόσια δαπάνη που έχει προϋπολογισθεί στα ΠΕΠ για τον σκοπό
αυτόν υπερβαίνει τα 79 εκατ. ευρώ (για την Περιφέρεια Αττικής 26,5
εκατ. ευρώ, για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 12 εκατ. ευρώ)».
Από πολλές πλευρές διατυπώνονται φόβοι και επικρίσεις για τον κίνδυνο να χαθούν κεφάλαια από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2007-2013...
«Τον Ιανουάριο αναλάβαμε την προγραμματική περίοδο 2007-2013 με
υπερδεσμεύσεις πόρων άνω των 6 δισ. ευρώ σε επίπεδο συμβασιοποιήσεων /
ανάληψης νομικών δεσμεύσεων. Πρόκειται για ποσό αντίστοιχο ενός ετήσιου
Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων!
Ο σχεδιασμός του ΕΣΠΑ 2007-2013 αποδείχθηκε τόσο σαθρός και επιπόλαιος
που υπήρχαν έργα τα οποία εντάσσονταν μόλις μερικές ημέρες πριν ή ακόμα
και λίγα 24ωρα μετά την ημερομηνία των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου. Σε
κάθε περίπτωση έχουμε προβλέψει χρηματοδοτικές λύσεις για να μπορέσουν
να ολοκληρωθούν με ασφάλεια από εθνικούς πόρους ως και το 2017 όλα τα
έργα.
Eξάλλου τους τελευταίους μήνες μετά από εντατική εργασία στο υπουργείο
καταφέραμε δύο σημαντικές πρωτιές. Η Ελλάδα είναι πρώτη ανάμεσα στα 28
κράτη-μέλη της ΕΕ σε απορρόφηση για την προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ
2007-2013, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής. Είναι, επίσης, η πρώτη και η μόνη χώρα-μέλος με εγκεκριμένο
Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου για το σύνολο των προγραμμάτων 2014-2020
και έτσι είναι η μόνη χώρα η οποία μπορεί να υποβάλει αιτήματα πληρωμής
για όλα τα προγράμματα της νέας περιόδου μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου
2015».
