Παράνομη η καύση των πλαστικών από θερμοκήπια

Στην Ελλάδα γίνεται ευρεία καύση σε ανοιχτούς χώρους πλαστικών (PVC) που χρησιμοποιούνται σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και κυρίως εύκαμπτων υλικών θερμοκηπίων, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση επικίνδυνων ουσιών για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Τα εύκαμπτα πλαστικά φέρουν μεγάλες ποσότητες φθαλικών ενώσεων και η διάθεσή τους, είτε με ανεξέλεγκτη καύση, είτε με ταφή, είναι πιο επικίνδυνη για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία σε σχέση με τα σκληρά που περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες χλωρίου και συνήθως διοχετεύονται για ανακύκλωση ή ταφή. Τα υψηλά ποσοστά καρκίνου και αναπνευστικών παθήσεων που καταγράφονται στην περιοχή μας, αλλά και στη Μεσσηνία γενικότερα, πρέπει να μας προβληματίσουν.

Η επεξεργασία των αποβλήτων ρυθμίζεται, σε κοινοτικό επίπεδο, από την οδηγία 75/442/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 15ης Ιουλίου 1975 περί των στερεών αποβλήτων (1). Σύμφωνα με το άρθρο 4 της οδηγίας αυτής, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η διάθεση ή η αξιοποίηση των αποβλήτων θα πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου ή το περιβάλλον και χωρίς να χρησιμοποιούνται διαδικασίες ή μέθοδοι που ενδέχεται να βλάψουν το περιβάλλον. Κατά πάσα πιθανότητα, η καύση αποβλήτων σε ανοικτούς χώρους δεν συμβιβάζεται με την εν λόγω υποχρέωση. Όλες οι εγκαταστάσεις στις οποίες εκτελούνται εργασίες αξιοποίησης ή διάθεσης πρέπει να διαθέτουν σχετική άδεια και να υπόκεινται σε ελέγχους διενεργούμενους από τις αρμόδιες αρχές.

Επιπλέον, υπάρχει ειδική κοινοτική νομοθεσία για το θέμα της αποτέφρωσης των αποβλήτων, η οποία συνίσταται στην οδηγία 2000/76/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Δεκεμβρίου 2000 για την αποτέφρωση των αποβλήτων (2). Στην οδηγία αυτή καθορίζονται επιχειρησιακοί έλεγχοι, οριακές τιμές εκπομπών και απαιτήσεις παρακολούθησης. Η οδηγία 2000/76/ΕΚ, όμως, καλύπτει μόνο τον έλεγχο εγκαταστάσεων αποτέφρωσης ή συναποτέφρωσης, δηλαδή μόνιμων ή κινητών τεχνικών μονάδων ή εξοπλισμού. Δεν είναι δυνατόν, επομένως, να εφαρμοστεί στην καύση αποβλήτων σε ανοικτούς χώρους, επί παραδείγματι σε εκτάσεις γεωργικών χρήσεων. Η ανεξέλεγκτη καύση πολυβινυλοχλωριδίου (PVC) ή άλλων πλαστικών σε ανοικτούς χώρους μπορεί να προκαλέσει σημαντική ρύπανση και δεν πρέπει να διενεργείται. Αντίθετα, η ελεγχόμενη αποτέφρωση πλαστικών αποβλήτων σε κατάλληλες μονάδες αποτέφρωσης αποτελεί ακίνδυνη λύση, σύμφωνη προς τις απαιτήσεις της οδηγίας 2000/76/ΕΚ.

Εφόσον διαβιβαστούν στην Επιτροπή στοιχεία σχετικά με παράνομες πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων, αυτή μπορεί να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Εάν το Δικαστήριο αποφανθεί ότι ένα κράτος μέλος παρέλειψε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, το συγκεκριμένο κράτος μέλος θα κληθεί να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί προς την απόφαση του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθρο 228 της συνθήκης ΕΚ. Ειδάλλως, είναι δυνατόν να του επιβληθούν αυστηρά πρόστιμα.

Η ορθή εφαρμογή της προαναφερόμενης νομοθεσίας καθώς και της οδηγίας 1999/31/ΕΚ του Συμβουλίου της 26ης Απριλίου 1999 που καθορίζει αυστηρές απαιτήσεις για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων (3), θα εξασφάλιζε υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας στα κράτη μέλη. Δεν είναι αναγκαία η θέσπιση άλλης νομοθεσίας για τον περιορισμό της παράνομης διάθεσης αποβλήτων, όπως της καύσης σε ανοικτούς χώρους.

Βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας περί αποβλήτων, οι περιφερειακές διοικήσεις δύνανται να αναλάβουν την ευθύνη για τη συλλογή και τη διάθεση των αποβλήτων. Συγχρόνως, όμως, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν υπόψη την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» που περιλαμβάνεται στο άρθρο 15 της οδηγίας 75/442/ΕΟΚ περί των στερεών αποβλήτων, σύμφωνα με την οποία η δαπάνη για τη διάθεση των αποβλήτων βαρύνει τον κάτοχο, τον προηγούμενο κάτοχο ή τον παραγωγό των συγκεκριμένων αποβλήτων.

(1) ΕΕ L 78 της 26.3.1991, όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την απόφαση 96/350/ΕΚ της Επιτροπής της 24ης Μαΐου 1996, ΕΕ L 135 της 6.6.1996.

(2) ΕΕ L 332 της 28.12.2000.
(3) ΕΕ L 182 της 16.7.1999.

Απαγορεύεται ρητά η καύση των πλαστικών κάλυψης των θερμοκηπίων και των άλλων υλικών που χρησιμοποιούνται στη γεωργία!!

Η ενημέρωση των αγροτών για τη διαχείριση των υλικών αυτών θεωρείται απαραίτητη!